Historische Vereniging Wieringen

Opgericht 17 mei 1989

Graven commissie

De Graven commissie, gestart in november 2002, heeft als doelstelling behouden van unieke grafstenen. De commissie is gestart doordat de toenmalige Gemeente Wieringen (nu Hollands Kroon) plannen voor een reorganisatie, van de Gemeentelijke begraafplaatsen op Wieringen, had. Het gaat hier om de begraafplaatsen ‘Zandburen’ en ‘Stroe’.

De Historische Vereniging Wieringen neemt geen grafrechten (het financiele deel) over, alleen de betreffende grafsteen (het deel boven de grond). De vereniging verplaatst de grafsteen naar het kerkhof rond de Hippolytuskerk in Hippolytushoef. Het graf (deel in de grond) wordt door de gemeente of beheerder van het kerkhof, na het tekenen van de afstandsverklaring, geruimd.

De registratie bij de afdeling Samenleving was niet bijgehouden, en toen bij de start van de reorganisatie, in 2002, bleek dat er veel graven bestonden waarvoor niet meer werd betaald, wilde men overgaan tot het ruimen van deze ‘niet betaalde’ graven en het vernietigen van grafstenen. Deze beslissing was voor de Historische Vereniging Wieringen reden om de begraafplaatsen eens goed te bekijken en zich te gaan inzetten voor unieke grafstenen en deze proberen te behouden.

Het behouden van grafstenen

In november 2002 schrijft de toenmalige voorzitter van de H.V.W., Gert-Jan Visser namens de vereniging een brief aan de Gemeente met het verzoek om de vereniging mee te laten denken over het behoud van unieke grafstenen. Dit resulteerde, uiteindelijk, in een goede samenwerking tussen de Gemeente Wieringen en de H.V.W.

In mei 2003 heeft de commissie, bestaande uit Tan Lont-Lont, Arina Zwanink en Gea Klein-Hamming, een gesprek met de stichting Terebinth, die gespecialiseerd is in het behoud en onderhoud van graven en begraafplaatsen. Aan de hand van dit gesprek wordt er door de Graven commissie een criteria opgesteld waaraan de grafstenen moeten voldoen, om te worden behouden. Er zal worden getracht om de grafstenen die ooit op de begraafplaats bij de Hippolytuskerk te Hippolytushoef hebben gestaan weer terug te plaatsen, indien mogelijk met de stenen van de later overleden gezinsleden.

Kerkhof Hippolytuskerk gesloten

In 1939 is de begraafplaats bij de Hippolytuskerk gesloten. Het kwam voor dat gezinsleden, die na 1939 zijn overleden, op Zandburen werden begraven, het graf van het eerder overleden familielid werd in die tijd dan veelal overgebracht naar Zandburen. Andere criteria waar de steen aan moet voldoen om te worden overgebracht zijn; dat het om een ‘echte’ Wieringer gaat, stenen van mensen met een bijzondere betekenis voor Wieringen, de ouderdom van de steen, en stenen van een gehele familie. Tevens is er getracht om een tijdsbeeld mee te nemen naar de Hippolytuskerk, zoveel mogelijk verschillende stenen. Met deze criteria bij de hand worden de begraafplaatsen nogmaals grondig bekeken en komt de commissie tot de conclusie dat ‘Stroe’ geheel intact moet blijven en dat er op ‘Zandburen’ 32 stenen in aanmerking komen om te worden bewaard.

Dit alles wordt op constructieve wijze met de Gemeente besproken Allereerst heeft de Gemeente uitgezocht wie de eigenaar van de begraafplaats bij de Hippolytuskerk, is. Wanneer blijkt dat de Gemeente, volgens een gevonden akte in het historisch archief, in 1922 de begraafplaats heeft aangekocht, biedt dit mogelijkheden tot overplaatsing. Ruimte is er genoeg rond de kerk, vooral aan de zuidkant.

In 2004 gaat de Gemeente Wieringen over tot het aanschrijven van de nabestaanden met het verzoek afstand te doen van het graf. Het ruimen en eventueel verplaatsen van de stenen gaat allemaal officieel.

Begraafplaats Stroe

Het blijkt dat ‘Stroe’ in tact kan blijven, er is op deze begraafplaats nog veel ruimte beschikbaar, maar op ‘Zandburen’ zullen vele graven worden geruimd. Uiteindelijk komen er 15 in aanmerking om te worden overgebracht naar de begraafplaats rond de Hippolytuskerk.

Eind 2004 neemt de vereniging contact op met de firma Meereboer, deze firma heeft het onderhoud van de begraafplaats Zandburen. De expertise van de firma Meereboer is zeer welkom omdat enige kennis van grafstenen vereist is om de stenen te kunnen verplaatsen. De stenen worden herplaatst op de zuidkant van de begraafplaats. Het betreft hierbij alleen de stenen.

In het najaar van 2005 zijn de volgende stenen, vanaf Zandburen, herplaatst:

  • Kooij, Anne en Smit, Maartje
  • Rotgangs, Neeltje J en Lont, Dirk
  • Keijzer-Lont, Trijntje en Keijzer, Pieter
  • Lont, Jacob Jbz en Lont-Halfweeg, Pietertje
  • Lont, Grietje
  • de Wit-Lont, Trijntje en de Wit, Jacob
  • Blaauboer, Symon D en Blaauboer-Bais, Geertje
  • Blaauboer-de Vries, Elizabeth
  • Kat, Broer en Kat-Scheltus, Trijntje
  • Mulder, Nan en de Haan-Kuut, Antje
  • Ruyter Jbzn, Cornelis; Ruyter, Jannetje en Mulder Lzn, Meyert
  • Klein, Jan en Klein-Minnes, Maartje

De volgende bijzondere stenen, door nabestaanden geschonken aan de vereniging, zijn tevens geplaatst bij de Hippolytuskerk:

  • Van der Kreeke-Hegeman, Dieuwertje. Afkomstig van begraafplaats Oosterland
  • Lont
  • Hellingman, Aaltje. Gevonden onder gesloopte C.A.V. Den Oever, Hofstaat te Den Oever.

De afspraak, die gemaakt is met de Gemeente Wieringen, is wanneer er een graf zal worden geruimd, dit in overleg zal gaan met de Historische Vereniging Wieringen. De inschatting is dat het jaarlijks om enkele grafstenen zal gaan. De opgestelde criteria, om te worden herplaatst, blijven gelden.

Na de gemeentelijke fusie Hollands Kroon, waar Wieringen in is opgegaan, zullen de gemaakte afspraken zoveel mogelijk worden gehandhaafd. De Historische Vereniging Wieringen zal er op toezien dat het ruimen naar afspraak verloopt maar kan geen garanties geven dat graven kunnen blijven bestaan of dat zerken kunnen worden herplaatst op het kerkhof Hippolytuskerk. De gemeente is en blijft beheerder van de kerkhoven Zandburen en Stroe.